TXUN TXUN markakoa; Fernando Jalón Jadraque. Alberite de Iregua (La Rioja) Juan Mari Beltran.Oiartzun (Gipuzkoa).

GAITA; BOTA; GAITA DE BOTA; XIROLARRUA

Ezpelez egindako gaita. Larruzko aire zakua, zakua betetzeko tutua (bi zatitan eta adarrezko muturrarekin), oboe motako tutu melodikoa (hiru zatitan) eta mihi bateko (klarinetea) azpiko nota ematen duen tutu luzea (bost zatitan) ditu. Zakuak painuzko funda dauka. Tonu aldaketarako tutu melodikoak 8 zulo ditu (7 aurrekaldean eta 1 atzekaldean) eta beste 2 behekaldean (belarriak-vientos). Tutu guztiek, loturetan letoizko eraztunak dituzte. Pitari dagokionez, tutu melodikoak metalezko tudela eta kanaberazko mihiak ditu. Azpiko nota ematen duen tutuari dagokionez, kanaberazko tutu txikia da, mihi batekin.

BELTRAN ARGIÑENA, Juan Mari. (2004). Xirolarru - Gaita. La cornamusa en el País Vasco. Anuario da Gaita. (19.zk, 69-84). Ecola Provincial de Gaitas. Deputación de Ourense.

DONOSTIA, Aita. (1952). Instrumentos Musicales Populares Vascos. Obras Completas del P. Donostia. (II. alea, 257-309). Bilbo: Ed. La Gran Enciclopedia Vasca.

RAMOS, Jesus. (1990). Materiales para la elaboración de un censo de músicos populares de Euskal Herria, a partir de los instrumentistas llegados a Iruñea en el Siglo XVIII.Cuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra (55. zk., 91-138). Iruñea: Institución Principe de Viana.

URBELTZ, Juan Antonio. (1983). Notas sobre el 'Xirolarru' en el País Vasco. Cuadernos de Sección. Folklore 5. zk. Donostia: Eusko Ikaskuntza.