EntziklopediaPanderoen txindak

Txindak ez-zuzenki kolpaturiko idiofonoen familiako soinu-tresnak dira.

Egitura

Metalezko txapa zirkularrak izaten dira. Erdian zulo bat izaten dute eta iltze batekin panderoaren zurezko uztaian binaka jarriak egoten dira.

Joera

Panderoa jotzerakoan txindek bata bestearen kontra jotzen dute, errepikea emanez.

Historia

Panderoa nagusiki menbranofonoa denez, hari buruzko informazioa talde horretan emango dugu, baina erantsirik eramaten dituen metalezko txindak idiofonoak direnez, hemen aipatu besterik ez ditugu egingo.

Jende askoren ustez, panderoaren txinda hauen hots berezi horrek trikitixa izen onomatopeikoa eman dio herri dantza doinu multzo ezagunari eta azken garaiotan Euskal Herrian jotzen den akordeoi sasi-diatonikoari. Honi buruz, Aita Donostiak (1952) hau idatzi zuen:

“Se usa también en alguna parte de Vizcaya y Guipúzcoa en las “trikitixas”, canciones de aire vivo, cantadas, improvisadas por una mujer que es acompañada por un acordeón unas veces, otras por un albogue” (273. or.).

ITURRIAK

Bibliografia

DONOSTIA, Aita. (1952). Instrumentos Musicales Populares Vascos. Obras Completas del P. Donostia. (II. liburukia, 257-309). Bilbo: Ed. La Gran Enciclopedia Vasca, 1983.

Diskografia

ALDEITURRIAGA, Maurizia. (1979). LEON, MAURIZIA, FAXIO. Alboka eta trikitixa. Xoxoa. X-11.115.

BELTRAN ARGIÑENA, Juan Mari. (2017). Soinu-tresnak Euskal Herri Musikan. 1985-2010. Elkar-Soinuenea Fundazioa. KD DVD-E 968.

Bideoak

BELTRAN ARGIÑENA, Juan Mari. (2017). Soinu-tresnak Euskal Herri Musikan. 1985-2010. Elkar-Soinuenea Fundazioa. KD DVD-E 968.

LARRUKERT, Fernando. (1978). Euskal herri-musika. Euskadiko Filmategia.